Twierdza
Przemyśl
Fort VI Iwanowa Góra/Helicha
Położenie strategiczne.
Fort wzniesiono na najwyższym wzgórzu w twierdzy 443 m n.p.m. Ogniem pokrywał przedpola fortów V „Grochowce” i VII „Prałkowce” oraz rejon Witoszyniec i Zalesia broniąc dojazdu do twierdzy od Krasiczyna i z Fredropola.
Budowa fortu.
Fort wzniesiono ok. 1878r. o czym może świadczyć zachowana tablica wmurowana w ścianie koszar. Prace zakończono w 1914r. już podczas przygotowań do oblężenia. „Helicha” powstała na planie identycznym jak „Łuczyce” (nr III). Dzieło było słabo ufortyfikowane z racji strategicznego położenia niedostępnym wzniesieniu. W trakcie działań poprzedzono je liniami polowymi okopów, które wraz ziemiankami zachowały się w lesistym terenie okalającym fort.
Opis obiektu.
Obiekt założono na planie pięciobocznym, klasycznym dla fortów artyleryjskich. Wjazd zapewniała murowana brama broniona przez zaokrągloną basteję lub półbasteję. Podobnie jak w Łuczycach naprzeciw bramy umieszczono parterowe koszary wykonane z cegły o betonowo - stalowym stropie (brak jednak bliższych danych). W koszarach znajdowała się studnia. Za nimi magazyn amunicji i hangary dla dział. Na wale zlokalizowano stanowiska artylerii i piechoty przedzielone schronami w poprzecznicach. Wał posiada betonowe przedpiersia służące jako galeria strzelecka, a zapewniająca osłonę obserwatorom artyleryjskim. Fosy broniły dwa kojce prawdopodobnie wybudowane wg identycznych założeń co w Łuczycach, czyli w fosie pomiędzy stokiem a przeciwstokiem. Komunikacja z nimi odbywała się przez przelotnie w wale.
Załoga.
Komendant, 125 piechurów, 163 artylerzystów i 9 pionierów.¹
Uzbrojenie¹.
Wg projektu :posiadał ckmy umieszczone w narożnikach na betonowych platformach. Artylerię dziełą współtworzyło 6 armat 12 cm M.61, 4 armaty polowe 8 cm M.75 na wysokich lawetach i 2 moździerze 15 cm M.78.
Wg stanu na 1909r.: 6 szt 9 cm armat polowych M.75/96 na wysokich lawetach
4 szt 9 cm armat polowych M.75/96 na lawetach polowych
2 szt 15 cm moździerzy M.78 do ostrzeliwania jarów
Stan zachowania.
Fort zniszczony w 60%. Zachowała się brama, basteja, hangar dla dział, część schronów w poprzecznicach, obwałowania. Kojce nie istnieją (możliwe jest, że istniał tylko jeden). Z koszar pozostała ściana oporowa. Łatwo dostępny dla turystów.
Dojazd.
Fort znajduje się w lesie przy drodze prowadzącej pomiędzy Kruhelem, Zielonką a Grochowcami. Najdogodniejszy dojazd od tych ostatnich samochodem. Warto jednak wybrać się na wycieczkę pieszą lub rowerową z Prałkowiec lub od Kopca przez Zielonkę i Kruhel.
1 Dane za T. Idzikowskim : „Twierdza Przemyśl. Powstanie. Rozwój. Technologie.” Krosno 2014. Wyd.Arete
-
Brama
-
Hangar wnętrze
-
Hangar
-
Hangar
-
Koszary
-
Koszary
-
Koszary
-
Schron
-
Schron
-
Tabliczka
-
Wał strzelecki
-
Wnętrze
-
Wnętrze
-
Wnętrze
-
Fosa z wałem
-
Hangar wnętrze
-
Hangar
-
Schron piechoty
-
Schron piechoty
-
Schron
-
Stanowisko ckm
-
Stanowisko ckm
-
Stanowisko piechoty
-
Stanowisko piechoty
-
Wał strzelecki
-
Wał ze schronem
-
Wjazd
-
Hangar z wałem
-
Koszary
-
Koszary