Twierdza
Przemyśl
Uzbrojenie w broń strzelecką piechoty armii rosyjskiej
Karabin ręczny Mosin wz. 91 kal. 7,62mm.
Był udaną konstrukcją kpt. Siergieja Mosina wprowadzoną na uzbrojenie armii rosyjskiej w 1891r. O niezawodności broni świadczy jej długa eksploatacja, bowiem używana była, oczywiście po modernizacjach, nieprzerwanie jeszcze przez Armię Czerwoną po II wojnie światowej czyli blisko przez siedemdziesiąt lat od wypuszczenia pierwszych egzemplarzy. Karabin posiadał lekką (ok. 4kg) i prostą konstrukcję z uwagi na niewielką ilość elementów konstrukcyjnych. Ładowany był magazynkiem wzorowanym na karabinie Emila Naganta o pojemności 5 nabojów. Długość karabinu wynosiła z bagnetem 1,73 m, zaś bez niego 1,3 m (sama lufa miała 0,8m). Wojska kawaleryjskie miały na wyposażeniu lżejsze modele dragoński wz. 91 (o lufie krótszej o 7,6 cm) i kozacki w wersji jak dragoński lecz bez bagnetu. Wystrzelony nabój osiągał prędkość początkową 710 m/s. W 1907r. pojawił się model dla wojsk tyłowych bez bagnetu, o lufie skróconej o 29 cm i ciężarze 3,53 kg.
Małe zapasy tej broni i znaczne straty podczas kampanii lat 1914r.-1915r. spowodowały konieczność wyposażenia wojsk w inną broń (zwycięska dla Rosjan bitwa pod Przasnyszem została stoczona przy użyciu ręcznych ładunków wybuchowych i bagnetów). W powszechnym użyciu były zdobyczne karabinki austro-węgierskie Mannlichera. Z czasem pojawiła się broń ręczna dostarczona przez aliantów m. in. karabiny amerykańskie i japońskie.
Karabin Berdana nr 2 wz. 1870 kal.10,75 mm.
W momencie wybuchu wojny był mocno przestarzały. Od 1879r. produkowany był przez zakłady zbrojeniowe w Tule i Iżewsku, wcześniej w Anglii. Został zamieniony przez karabin Mosina, który został przyjęty do uzbrojenia w 1891r. Jednakże z uwagi na nie zakończoną modernizację rosyjskiej armii i znaczne braki w sprzęcie wojennym, karabin ten był nadal używany podczas walk. Był bronią jednostrzałową, ładowaną odtylcowo, o gwintowanej lufie. Dane techniczne: długość 134,6 cm, masa 4,2 kg, wersja dragońska – dł.123,2 cm, m – 3,96 kg, wersja kozacka – dł. 121,9 cm, m – 3,74 kg. Na lufie mocowano bagnet wz. 1891 tulejowy o dł. 58,6 cm i ciężarze 370 g. Łącznie wyprodukowano ok. 3 mln karabinów Berdana 2 we wszystkich wersjach.
Pistolet Nagant 1895 kal. 7,62mm.
Znajdował się na standardowym wyposażeniu oficerów oraz artylerzystów. Dozwolone jednak było używanie prywatnej broni małokalibrowej m. in. marki Colt. Broń bębenkowa, gazoszczelna. Udana konstrukcja używana po wojnie przez Armię Czerwoną, Czeka a nawet polską przedwojenną policję państwową (wz Ng. 30). Konstruktorem tej broni był belgijski inżynier Émile Nagant. Dane techniczne: kaliber 7,62 mm, nabój 7,62 x 38 mm R, magazynek 7 naboi, długość 22 cm, dł. lufy 11,5 cm, masa 88 dag, prędkość początkowa pocisku 272 m/s, szybkostrzelność 14 strz./min. Produkowany był w Belgii w zakładach w Liege, a później przez zakład zbrojeniowy w Tule. W sumie wyprodukowano ok. 2,5 mln tych pistoletów.
Broń maszynowa – CKM Maxim wz. 1905 i 1910r. (kal. 7,62mm).
Był kolejnym niezawodnym i morderczym rodzajem broni znajdującej się na wyposażeniu Rosjan. Wprowadzono go do użycia podczas wojny japońsko –rosyjskiego, gdzie udowodnił swoją przydatność. Wytwarzano go w zakładach zbrojeniowych w Tule. Licencję nabyto od amerykańskiego konstruktora Hirama S. Maxima. Broń ta używana była w Rosji jeszcze po II Wojnie Światowej. W 1910r. wprowadzono do niej modyfikacje w zakresie chłodzenia (wyeliminowano chłodnicę zastępując ją falistą blachą) i zainstalowano wzmacniacze odrzutu. Karabin zasilała taśma na 250 pocisków. Szybkostrzelność wynosiła 600 strz./min przy prędkości początkowej 740 m/s. Długość broni 106,7 cm, dł. lufy 72,1 cm, zasięg 2500 m. Masa broni wynosiła ok. 65kg (w tym 44kg przypadało na podstawę). KM wz.1910 stosowano też jako broń pokładową samochodów oraz pociągów pancernych. Do 1917 r. wyprodukowano 27,5 tys. Maximów.